Jehovah
Jehovah {IPA : |dʒɨˈhoʊvə} yin aliho he mẹ yinkọ Jiwheyẹwhe tọn nọ yin kinkan te to Gungbe mẹ to Alẹnu Hoho owe Biblu tọn mẹ, Tetlaglamu lọ, יהוה (YHWH). E yin yiyizan to lẹdogbedevomẹ Biblu tọn King James mẹ. Aliho devo he mẹ yinkọ Jiwheyẹwhe tọn sọ nọ yawu yin kinkan te to egbezangbe wẹ Yahweh.
Hoyidọ lẹ
[jlado | jla asisado]- Jiwheyẹwhe sọ dọhó hlan Moṣe, bo dọ hlan ẹn, dọmọ, Yẹn Jehova wẹ: yẹn sọawúhia hlan Ablaham, hlan Isaki, podọ hlan Jakobu, di Jiwheyẹwhe Ganhunupo, ṣigba gbọn oyín ṣie Jehova: dali wẹ yen ma yín mẹyinyónẹn hlan yé gba.
- Lẹdogbedevomẹ Biblu King James (1611) tọn na Eksọdusi 6:2–3; lẹdogbedevomẹ devo lẹ ma yí "Jehovah" zan to wefọ ehe mẹ.
- “Hiẹ ma sọgan mọ nukunmẹ ṣie, na gbẹtọ ma sọgan mọ nukunmẹ ṣie bo nọgbẹ̀.” Jehovah sọ yidogọ dọmọ: “Nọtẹn de die to yakẹ fi. Nọte to osé lọ ji. To whenue gigo ṣie na juwajei, yẹn na ze we do oslò osé lọ tọn mẹ bo nasọ yí alọ ṣie do ṣinyọnyẹ ji we kakajẹ whenue yẹn na ko juwayi. Enẹgodo, yẹn na dealọ ṣie sẹ̀ bọ hiẹ na mọ godo ṣie. Ṣigba, nukunmẹ ṣie wẹ ma sọgan yin mimọ.”
- Whenẹnu, Jehovah gblọnna Jobu sọn yujẹhọn lọ mẹ dọmọ:
“Mẹnu wẹ to ayinamẹ ṣie hẹn dózin
Bo to hodọ matin nuyọnẹn to finẹ?
Jaale, blagbajana dewe di sunnu;
Yẹn nasọ kanhose we bọ hiẹ na dọna mi.
Fie wẹ hiẹ te to whenue yẹn basi aigba?
Dọna mi, eyin a lẹndọ emi yọnnuin.- Owe Wiwe lẹ—Lẹdogbedevomẹ Aihọn Yọyọ Tọn na Jobu 38:1- 4, azọ́n de he yin wiwà to gblagbla owhe 1950 tọn lẹ mẹ; lẹdogbedevomẹ devo lẹ ma yí "Jehovah" zan to wefọ ehe mẹ.
- Yinkọ ṣie wẹ Jehovah, podọ Yẹn yọn vivọnu sọn bẹjẹeji.
- The Book of Abraham 2:8 in the Pearl of Great Price, azọ́n de gbọn Joseph Smith dali to 1835
- “Mìwlẹ wẹ kunnudetọ ṣie lẹ,” wẹ Jehovah dọ, “podọ yẹn wẹ Jiwheyẹwhe.
- Owe Wiwe lẹ—Lẹdogbedevomẹ Aihọn Yọyọ Tọn na Isaia 43:12. Lẹdogbedevomẹ devo lẹ ma yí "Jehovah" zan to wefọ ehe mẹ.
- Yẹn, Jehovah, nọ dindona ahún,
- Bo nọ gbeje linlẹn he whlá lẹ pọ́n,
- Nado na mẹdopodopo sọgbe hẹ aliho etọn lẹ,
- Sọgbe hẹ sinsẹ́n azọ́n etọn lẹ tọn.
- “Enẹwutu, dọna owhé Islaeli tọn dọ, ‘Nuhe Oklunọ Nupojipetọ Jehovah dọ die: “Owhé Islaeli tọn E, e ma yin mìwlẹ wẹ zọ́n bọ yẹn do yinuwa gba, ṣigba na oyín wiwe ṣie he go mìwlẹ ko kọnmasin do to akọta he mẹ mì yì lẹ mẹ wutu.”’ ‘Na nugbo tọn, yẹn na klan oyín daho ṣie he go mìwlẹ ko kọnmasin do to akọta lẹ mẹ do wiwe; akọta lẹ nasọ yọnẹn dọ yẹn wẹ Jehovah,’ wẹ Oklunọ Nupojipetọ Jehovah dọ, ‘to whenue yẹn na yin kinklandowiwe to ṣẹnṣẹn mìtọn to nukun yetọn lẹ mẹ.
Hoyidọ lẹ gando Jehovah go
[jlado | jla asisado]- Jehovah na duahọlu kakadoi podọ doidoi.
- Mose, Eksọdusi 15:18
- Na yé nido yọnẹn dọ, hiẹ, oyín Mẹhetọn dopo kẹdẹ nọ yín JEHOVA, Wẹ Gigogán to owẹkẹ lẹpo ji.
- Lẹdogbedevomẹ Biblu King James tọn na Salmu lẹ 83:18 Lẹdogbedevomẹ devo lẹ ma yí "Jehovah" zan to wefọ ehe mẹ.
- Na hiẹ yọ́n bo nọ wleawu nado jonamẹ, Jehovah E;
- Hiẹ sù to owanyi nugbo mẹ hlan mẹhe nọ dawhá ylọ we lẹpo.
- Mẹdepope he nọ nọ̀ fiwhiwhlá Gigogán lọ tọn Na nọ nọ̀ oyẹ̀ Ganhunupotọ lọ tọn glọ. Yẹn na dọna Jehovah dọmọ: “Hiẹ wẹ fibẹtado po figángán ṣie po, Yèdọ Jiwheyẹwhe ṣie, mẹhe go yẹn dejido.”
- Mose, Salmu lẹ 91:1-2
- Na hiẹ, Jehovah E, hiẹ wẹ Gigogán to aigba lẹpo ji; Hiẹ ko yin zizedaga pete hú yẹwhe he pò lẹpo.
- Jehovah ko lẹzun Ahọlu... Ewọ sinai to ofìn ji to aga kelubimi lẹ tọn.
- Jehovah yin lẹblanunọ podọ awuvẹmẹtọ,
Mẹhe nọ whleawu nado gblehomẹ bosọ gọ́ na owanyi nugbo.
Ewọ ma na ze ayidonugo do nuṣiwa mítọn lẹ ji to whepoponu,
Mọjanwẹ e ma na gblehomẹ kakadoi do niyẹn.
E ma yinuwa hẹ mí sọgbe hẹ ylando mítọn lẹ,
Mọjanwẹ e ma sayana mí sọgbe hẹ nuṣiwa mítọn lẹ do niyẹn.
Na dile olọn yiaga hú aigba do,
Mọ wẹ owanyi nugbo etọn dohlan mẹhe nọ dibusi i lẹ klo do.
Dile whèzẹtẹn dẹn do whèyihọ do,
Mọ wẹ ewọ hẹn sẹ́nhẹngba mítọn lẹ dẹn do mí do.
Dile otọ́ de nọ wàlẹblanuna visunnu etọn lẹ do,
Mọ wẹ Jehovah ko wàlẹblanuna mẹhe nọ dibusi i lẹ do.
Na ewọ yọ́n lehe mí yin didá do hezeheze,
Bosọ nọ flindọ kọ́gudu wẹ mí.
- Jehovah yin awuvẹmẹtọ podọ lẹblanunọ,
Mẹhe nọ whleawu nado gblehomẹ bosọ sù to owanyi nugbo mẹ.
ט [Teti]
Jehovah yọ́n na mẹlẹpo,
Lẹblanu etọn sọ nọ sọawuhia to azọ́n etọn lẹpo mẹ.
י [Yodi]
- To yinkọ Jehovah gigogán lọ tọn mẹ, podọ huhlọn wẹkẹ lọ tọn!
- Ethan Allen, to gblọndo de gando aṣẹpipa tẹ gblamẹ wẹ e biọ dọ Fort Ticonderoga ni jogbe, to vọkan A Narrative of Colonel Ethan Allen's Captivity (1779) mẹ.
- Lehe dona susugege, nuyọnẹn po oyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn po siso do sọ! Lehe whẹdida etọn lẹ yin dinmamọdona bọ aliho etọn lẹ ma yọ́n dinmọ do sọ! Na “mẹnu wẹ ko wá yọ́n ayiha Jehovah tọn kavi mẹnu wẹ ko lẹzun ayinamẹtọ etọn?” Kavi, “mẹnu wẹ ko na ẹn nude jẹnukọn, bọ ewọ dona gọjona ẹn?” Na nulẹpo wẹ wá sọn ewọ dè podọ gbọn ewọ dali podọ na ewọ. Gigo ni tin hlan ewọ kakadoi. Niṣẹ.
- Owe Wiwe lẹ—Lẹdogbedevomẹ Aihọn Yọyọ Tọn na Lomunu lẹ 11:33-36; lẹdogbedevomẹ devo lẹ ma yí "Jehovah" zan to wefọ ehe mẹ.